Vorige week werden we opgeschrikt door verhalen over seksueel geweld bij de talentenjacht ‘The Voice’. Vreselijk. Vreselijk voor de vrouwen die dit gebeurde. Ik denk daarbij ook aan vrouwen die met vergelijkbare situaties moeten dealen bij televisieprogramma’s en alle werksituaties waarin de grenzen tussen privé en werk niet duidelijk zijn. Eén van de vrouwen vertelt: ‘ik dacht een begripvolle mentor te treffen, met wie ik vriendschappelijk omging. Maar hij trok me stap voor stap de intimiteit in, met appjes en opmerkingen en onder- onsjes waardoor hij mij onder zijn invloed kreeg, ook seksueel.
Het deed me terugdenken aan de jaren waarin ik als predikant te maken kreeg met seksueel geweld in de kerk. Ik sprak met verschillende slachtoffers en de dader, wat ik in het begin erg verwarrend vond. In het kielzog daarvan vertelden veel mensen me over ervaringen met grensoverschrijdend gedrag in hun leven. ‘Het lastige is’, vertelden vrouwen me, ‘om te weten waar je goed aan doet’. Hoe moet je het zien, vooral als je ook geeft om de dader, of vertrouwen hebt in je baas of coach op het werk? Wat is gezellig of gewoon een flirt en wanneer merk je dat je systematisch een bepaalde kant wordt opgeduwd?
Het belangrijkste is om je eigen gevoel serieus nemen. Praat erover, neem iemand in vertrouwen. Eén van de ergste gevolgen van seksueel geweld is dat je in een isolement komt en denkt dat niemand dit begrijpt. Wat je er ook over denkt: seksueel geweld moet stoppen. Daarna kan er een oplossing gezocht worden. Ik leerde als gesprekspartner dat het het belangrijkste is om open te luisteren. Lach het niet weg en schiet ook niet in grootse verontwaardiging, maar zoek samen met het slachtoffer een weg om eruit te komen.
Als mensen klaagden in de kerk wat ons nu allemaal overkomt zei ik: ‘wij hebben het seksueel geweld mede in stand gehouden’. ‘We keken te lang weg, dachten te lang dat er ‘gewoon gezellig een wijntje gedaan werd na afloop’. Het is belangrijk dat we zoals elke organisatie klachten serieus nemen en ze goed onderzoeken.’ Daarom heb ik me afgelopen week opgewonden over de kluwen bekende Nederlanders die vol verontwaardiging en meeleven reageert en bedrijven die hun sponsoring intrekken. Terwijl het maar de vraag is wie van hen niet zelf de fout is in gegaan. Slachtoffers en daders hebben meer aan rust en goede maatregelen dan publiekelijk lynchen.
Ik hoop dat de lawine aan berichten in elk geval bewustwording teweeg brengt. Leer jongeren hoe ze respectvol met elkaar omgaan. Neem maatregelen als organisatie, zoals het aanstellen van een vertrouwenspersoon en belangrijker nog creëer een open klimaat waarin zaken bespreekbaar worden. Ik wens alle mannen en vrouwen toe dat ze op een positieve manier liefde en aandacht kunnen vinden en geven.
Ds. Corinne Groenendijk
Voor ondersteuning en advies https://veiligthuis.nl