Het is onvoorstelbaar wat we nu meemaken in Europa. Elke ochtend check ik de nieuwsberichten over de Oekraïne. ‘Zou Kiev al gevallen zijn?’, dacht ik de eerste dagen? Toen leek het nog een ‘nette’ oorlog te worden. Intussen zijn we vele vreselijke berichten en beelden verder. We zien mensen die dood op straat liggen, geraakt terwijl ze op weg waren naar een veilig onderkomen. Ik zie een filmpje met links de beelden van een rustige straat net buiten de stad met tuinen en huizen en daarnaast de beelden van de puinhoop die de straat nu is. Een kerncentrale die beschoten is. Een immense olievoorraad die in brand staat.
Ik ga lezen over de veelbewogen geschiedenis van de Oekraïne. Het westen hoorde lang bij het Habsburgse rijk, het oosten bij Rusland. Er zijn rijke graanvelden en handelsroutes over de Zwarte zee en in het oosten de rijke mijnstreek. Dit volk heeft veel lijden gekend; een hongercampagne van Stalin, de Nazi’s die erna kwamen en het roofkapitalisme vanaf de jaren ‘90. Elke nieuwe leider interpreteerde de geschiedenis anders. Ik lees over Kiev als centrum van het oude rijk Kiev-Rus, waar Poetin zich graag op beroept. Ik ga begrijpen waarom Rusland zich geprovoceerd voelt door de toenadering tussen het westen en de Oekraïne, wat je er verder ook van vindt.
Langzamerhand worden de beelden en berichten wanhopiger. Hele steden worden constant beschoten. Waar zal dit toe leiden? Velen van ons zijn aangeslagen en worden angstig van de oorlog. Ook in onze kerk werd de afgelopen zondagen gebeden en werd geld ingezameld voor giro 555. De kinderen en leiding van het weeshuis dat we al jaren ondersteunen konden gelukkig afgelopen week vluchten naar Polen. Degene die de collecte moest afkondigen kon bijna niet uit haar woorden komen.
Het helpt om in zo’n situatie vertrouwde verhalen te lezen uit de bijbel. We lazen over Jezus die op weg ging naar Jeruzalem terwijl er een prijs op zijn hoofd stond. Hij leefde in een land dat bezet was door de Romeinen. Toch leefde hij vanuit liefde, temidden van alles wat er in zijn tijd gebeurde. Hij liet zien dat de liefde uiteindelijk overwint. Ook de mensen in de Oekraïne geven daar blijk van. Afgelopen zondagen zaten de kerken er vol. In heel Europa gaan mensen de straat op. Vluchtelingen worden opgevangen, geld wordt ingezameld. Ook in Maarssen slaan we de handen ineen. De solidariteit is groot.
We ontdekken nu dat het leven in veiligheid en gezondheid dat we jarenlang gekend hebben, een enorm geschenk is. Elk jaar bij de 4 mei herdenking staan we daarbij stil. Na corona wordt er opnieuw veerkracht van ons gevraagd, nu op een andere manier. Dat is zwaar. Laten we elkaar opnieuw vasthouden. Laten we initiatieven van solidariteit ondersteunen, niet meegaan in vijandsdenken en wegen tot vrede blijven bevorderen. We mogen erop vertrouwen dat de liefde er ook nog is. Dat die sterker is dan alles wat ons overkomt.
Ds. Corinne Groenendijk