november 2017

Moppen tappen met Luther
Als je de schilderijen met het ernstige portret van Luther ziet, zou je misschien niet verwachten dat het
bij Luther thuis altijd oergezellig was. Dat was het wel! Luther was heel gastvrij. Iedereen kwam bij hem
over de vloer en at een hapje mee aan grote tafels in het voormalig Augustijner klooster waar ze
woonden. Altijd zaten er studenten aan tafel, arme familieleden en anderen die het arm hadden en
geleerden op doorreis. Er werd goed gegeten en gedronken. Met dank aan moeder Catharina die zelf de
groentetuin en het vee verzorgde en zelf het bier brouwde. Aan tafel werd serieus gesproken en
gelachen. Er werd in meerdere opzichten dus smakelijk gegeten.
Luther hield van grappen en moppen met een moraal. Dat weten we uit de vele tafelgesprekken die later
door de gasten zijn opgeschreven.
Volgens sommige bronnen werd deze mop een keer aan tafel verteld:
Er waren eens twee monniken die geen ruzie met elkaar konden maken. Toch wilden zij net als alle
andere mensen ook wel eens lekker ruziën. Eén van de monniken kreeg een idee en zei: ”Ik weet een
goede manier om ruzie te krijgen. Ik pak een steen en zeg: die is van mij. Dan zeg jij: nee, die is van mij!
En dan hebben we ruzie”. De ene monnik pakte een grote steen op en zei: ”Deze steen is van mij!” De
andere monnik keek hem vriendelijk aan en zei: ”Als die steen van jou is, houd hem dan maar.”
Het is een mop die ingaat tegen het ‘mijn-dijn denken’. Dat leidt tot ruzie en geweld.
Hoe kunnen we ontsnappen aan die spiraal van ruzie en geweld? Als we de moed hebben de stenen los
te laten en onze handen leeg te maken. Als we ophouden de ander te ‘ver-denken’ (op een afstand te
houden) en de ander dichtbij laten komen, ze een hand geven. Mensen kunnen elkaar alleen maar een
hand geven als ze geen stenen vasthouden. Dat is overigens ook de oude oorsprong van het gebruik
om elkaar een hand te geven: je laat de ander zien en voelen dat je ongewapend bent.